Có nên đọc các loại sách self help?

  1. Sách

Hiện mình thấy sách self help trên thị trường sách hiện nay nhiều vô kể. Tuy nhiên, các loại sách này chủ yếu đánh vào tâm lý của người đọc, các tips trong sách thiếu bằng chứng và nghiên cứu chặt chẽ.

Ý kiến của các bạn thế nào?

Từ khóa: 

sách

Bất cứ cuốn sách nào, thuộc thể loại nào, nếu bạn có sở hữu nó, hoặc ai đó cho bạn mượn, hay biết đến nó và có thể đọc nó, thì cứ mở ra đọc. Khi đọc vào rồi, tự bạn sẽ cảm thấy có nên đọc tiếp hay dừng lại. Vì như mình nghĩ, sách cũng như người, bạn có thể lựa chọn đọc nó, thì nó cũng có khả năng chọn người đọc đấy! Như đũa thần trong Harry Potter vậy đó. Chiếc đũa thần chọn phù thủy của mình, và không phải lúc nào chúng ta cũng biết rõ nguyên nhân là vì sao. Một pháp sư hoặc phù thủy có thể chọn mua một chiếc đũa phép không hề chọn họ, nhưng nó sẽ hoạt động theo cái cách không như họ mong muốn, vì nó không thuộc về họ. Quay lại những cuốn sách, nếu chúng không dành cho bạn, tự bạn có muốn đọc tiếp cũng sẽ không thu nạp được gì. Hihi.

Trả lời

Bất cứ cuốn sách nào, thuộc thể loại nào, nếu bạn có sở hữu nó, hoặc ai đó cho bạn mượn, hay biết đến nó và có thể đọc nó, thì cứ mở ra đọc. Khi đọc vào rồi, tự bạn sẽ cảm thấy có nên đọc tiếp hay dừng lại. Vì như mình nghĩ, sách cũng như người, bạn có thể lựa chọn đọc nó, thì nó cũng có khả năng chọn người đọc đấy! Như đũa thần trong Harry Potter vậy đó. Chiếc đũa thần chọn phù thủy của mình, và không phải lúc nào chúng ta cũng biết rõ nguyên nhân là vì sao. Một pháp sư hoặc phù thủy có thể chọn mua một chiếc đũa phép không hề chọn họ, nhưng nó sẽ hoạt động theo cái cách không như họ mong muốn, vì nó không thuộc về họ. Quay lại những cuốn sách, nếu chúng không dành cho bạn, tự bạn có muốn đọc tiếp cũng sẽ không thu nạp được gì. Hihi.

Mình đã đọc một số sách self-help và theo mình thấy thì sách này cũng có nhiều thể loại con. Cá nhân mình phân sách thành 2 thể loại chính là hướng ngoại và hướng nội.

Loại hướng ngoại thường nói về tâm lý chung của đám đông và những cách mình có thể tác động họ, ví dụ điển hình như quyển "How To Win Friends And Influence People" của

Dale Carnegie
hay "The 48 Laws Of Power" của  
Robert Greene
. Những sách này thường đi từ kinh nghiệm bản thân và một số quan sát của tác giả từ các nhân vật, sự kiện trong lịch sử hoặc kết quả từ các nghiên cứu của ngành tâm lý học. Đối với mình những quyển như vầy mang lại nhiều kiến thức quý báu, có thể giúp bản thân tăng khả năng quan sát, nhận xét thế giới xung quanh chúng ta. Tuy nhiên đúng như bạn nói, sẽ có một số điều mà sách đề cập có thể tùy vào trải nghiệm của từng người, đôi khi không thể áp dụng vào thực tế.

Ngược lại loại hướng nội sẽ thường tập trung vào khắc phục những điểm yếu cá nhân, có thể xoay quanh một chủ đề cụ thể như sự hạnh phúc (The Little Book of Lykke ), sự tự tin (Unstoppable Confidence - Mình đã đọc cuốn này và nó thuộc loại bạn kể đó là cố đánh vào tâm lý người đọc, lí lẽ thiếu tính thuyết phục), hay khả năng làm việc hiệu quả (The 80/20 Principle). Những sách này cũng là sự kết hợp giữa kinh nghiệm cá nhân và kết quả một số nghiên cứu. Khả năng cao bạn sẽ không đồng tình, không bị thuyết phục hoàn toàn bởi tất cả ý trong sách, nhưng chắc chắn sẽ học được một điều mới mẻ hoặc thấy đươc một góc nhìn khác từ những quyển sách này.

Cá nhân mình sẽ khuyến khích bạn đọc quyển "The Charisma Myth" của
Olivia Fox Cabane
có sự cân bằng tương đối ổn về mặt kinh nghiệm cá nhân lẫn khoa học, hướng nội lẫn hướng ngoại nhưng cũng không phải là hoàn hảo vì vậy nên đọc kèm với một quyển thiên hoàn toàn về khoa học như "Essentials of Understanding Psychology" (sách được dùng để giới thiệu môn tâm lý học cho những sinh viên mới vào chuyên ngành) để có kiến thức nền tốt hơn và đánh giá được những phần nào trong các sách self-help thật sự hữu ích đối với bản thân mình.





Theo bạn sách của các tôn giáo, mấy vị tu trì có gọi là sách self-help không?

Mình cũng thấy vậy nữa.
Giờ sách nhiều mà cũng nhiều sách không thực tế. Nhưng cũng có rất nhiều cuốn sách self-help hay như: Đắc Nhân Tâm, 7 thói quen của người thành công...
Cuốn sách mình rất thích là Nghệ thuật tinh tế của việc đếch quan tâm (tiếng Anh: "The subtle art of not giving a f*ck", tác giả Mark Manson), vì cá nhân mình khá nhạy cảm và hay suy nghĩ những thứ không đâu vớ vẩn. Cuốn sách cực hài hước, nhưng rất thấm nhé. (Mình không rõ bản dịch có hài vậy không nữa).
Tùy điều bạn muốn học hỏi mà có những cuốn sách self-help rất rất đáng để đọc. Đừng đọc nhiều quá hay đọc theo trào lưu (và tốn tiền mua) là vui rồi.
Cũng vì nhiều sách self-help trên thị trường nên mình có xu hướng chuyển sang thể loại văn học hơn, nếu suy nghĩ kĩ thì mình cũng có thể rút ra được rất nhiều bài học từ đó.

Sách self-help dễ dàng đánh tâm lý của người đọc hơn vì cơ bản nó đã là sách vỗ về cảm xúc/cảm giác người đọc và bán cái cảm giác " bạn có thể hoàn thiện được bản thân hay cải thiện được cái mình thiếu"; người đọc áp dụng được hết không là do mỗi người khác nhau. Ngược lại sách về coding hay dữ liệu thông kê người đọc cần tư duy nhiều hơn và trực tiếp để biến khối thông tin trong sách vừa đọc là của mình ngay.

Khi con người phải đối mặt với một lựa chọn rắc rối thì họ thường chọn theo cảm xúc nhiều hơn. Vdụ bạn sẽ dễ dàng bỏ tiền mua một cuốn truyện hay 1 cuốn sách self-help có bìa đẹp tựa đề đánh trúng cái cảm xúc bạn quan tâm nhanh hơn; còn mua sách về coding bạn phải suy nghĩ lâu hơn vì bạn phải nhắm bạn đọc hiểu về cuốn sách đó hay sau khi đọc review trên mạng và bạn bè bạn mới mua.

Và mình nghĩ sách self-help vẫn sẽ nhiều lên cho tới khi không còn gì con người muốn cải thiện nữa; chất lượng đa dạng đi nhưng khi người đọc tư duy hơn khi chọn 1 cuốn sách self-help có mấy phần họ chấp nhận và áp dụng được cho bản thân thì cuốn sách đó cơ bản tốt rồi.

Có nên đọc các loại sách seff-help? => self help ban nhe