Máy dự báo thời tiết của nhà Tiền Lê?

Nhà Tiền Lê là một triều đại tuy ngắn ngủi nhưng có thể nói là rực rỡ. Vua Lê Đại Hành có thể coi là một chiến thần của An Nam với những chiến công quỷ khốc thần sầu: Phá Tống bình Chiêm, đánh cướp Khâm-Ung Châu, tàn sát Hoan-Ái phản loạn theo Chiêm Thành, dẹp yên các châu động... Không chỉ có võ công hiển hách mà triều đại này kinh tế văn hóa cũng phát triển. Xứ An Nam thời này cũng giàu có xa hoa lắm.

Năm 984, chiến thần Lê Đại Hành cho dựng điện Bách Bảo Thiên Tuế có cột dát vàng dát bạc tại Hỏa Vân sơn để làm nơi coi chầu, lại cho dựng điện Long Lộc có lợp ngói bạc; quả thật là xa hoa. Các vật phẩm mà chiến thần và vua Lê Long Đĩnh cống sang nhà Tống phần lớn là đồ khảm vàng bạc châu báu...

Năm 991 Tống Cảo_sứ thần nhà Tống ở An Nam về đã tâu lên vua Tống rằng: "...ở kinh đô Hoa Lư có một cái tháp nhiều tầng, kết gỗ dựng lên, hình dáng hơi thô lậu, Lê Hoàn có mời bọn hạ thần lên đó xem. Lê Hoàn hỏi: bên thượng quốc có cái tháp này không? Ấy là tháp đo khí hậu. Khí hậu nước này không rét, giữa tháng Chạp vẫn mặc áo đơn, dùng quạt".

Cái tháp kì diệu mà chiến thần khoe mẽ với sứ giả Tống Cảo đó chính là Tháp Tư Thiên xây dựng tại Hoa Lư do hoàng tử Lê Long Thâu cai quản. Tháp đặt gần ghềnh có nhiệm vụ quan sát thiên tượng, dự đoán thời tiết hàng ngày để tâu lên vua. Trong việc quân cơ rất cần biết thời tiết, khí tượng. Có lẽ là những dự báo thời tiết từ tháp Tư Thiên đó đã góp một phần quan trọng vào trong những chiến công trên chốn sa trường của vua Lê Đại Hành.

Trong gần 500 năm độc lập tự chủ xứ An Nam đã đạt được nhiều thành tựu về khoa học kĩ thuật mà "máy" dự báo thời tiết Tháp Tư Thiên là một trong số đó. Tiếc là giặc Ngô đã phá hủy gần như tất cả những thành tựu và ghi chép về 500 năm đó nên ngày nay hầu như là không thể khảo cứu chi tiết được nữa.

#us