Một thoáng Trung Đông?

  1. Lịch sử

Cuộc thánh chiến đẫm máu ở Syria đã bước sang năm thứ 7 và chưa có dấu hiệu dừng lại. Aleppo, Raqqah, Palmyra, Damascus... luôn đứng trước nguy cơ huỷ diệt toàn diện, nhưng ở những nước lân cận cuộc sống diễn ra lại tương đối yên bình, giống như nơi mình đang đứng. Vùng Trung Đông bắt đầu trở nên phức tạp từ 1400 năm trước. Sau cái chết của nhà tiên tri Muhammad, câu hỏi được đặt ra là ai sẽ trở thành giáo hoàng cai trị đạo Hồi (hay Caliph)?

Do Muhammad không có con trai, nên cháu trai Ali của ông hiển nhiên là người kế thừa hợp pháp nhất. Nhưng các Caliph tiếp theo lại không phải Ali, anh cảm thấy rất cay đắng. 24 năm sau, khi vị Caliph ăn chơi kia bị giết thì Ali mới chính thức trở thành giáo hoàng đạo Hồi. Ai cũng đồng ý, chỉ có thống đốc Syria là Muawiyah là không. Biết khả năng không thể đánh thắng nổi quân đội của giáo hoàng Ali kiêu dũng, Muawiyah chơi chiêu, ra lệnh binh lính của mình cắm cuốn kinh Quran lên ngọn giáo và nói:

-Hãy để Allah phán quyết xem ai sẽ là Caliph!

Ali là người nhân hậu, cũng muốn tránh đổ máu cho các bên nên chấp thuận. Lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại, kinh thánh can thiệp vào chính trị. Binh sĩ hú hét:

-Đồ hèn nhát Ali, không dám đánh tay đôi với nó à?

-Mọi người bình tĩnh!

Ali khẩn khoản. 1 vạn binh sĩ máu nóng bày tỏ sự ức chế vì thủ lĩnh của họ không chịu đập Muawiyah một trận banh xác dù quân lực mạnh hơn gấp nhiều lần. Họ đào ngũ hàng loạt, và trở thành thuỷ tổ của Hồi giáo cực đoan, hay dòng Hồi Khawarij.

Đối với các Khawarij, những người làm vấy bẩn đạo Hồi lẫn bọn ngoại đạo phải bị tàn sát. Bất cứ ai ủng hộ Ali (hay dòng Hồi Shia) mà các thánh chiến binh Khawarij bắt được sẽ nhận cái chết tàn khốc không tưởng, mổ bụng ăn sống tim gan chẳng hạn. Khawarij cử assassin lên kế hoạch ám sát Ali, và một lưỡi gươm tẩm độc đã kết liễu cuộc đời con người lãng mạn ấy. Toàn bộ gia tộc nhà tiên tri Muhammad bị Khawarij hành hạ, người bị bêu đầu, kẻ làm nô lệ. 

Trong suốt hàng trăm năm, những thánh chiến binh cực đoan Khawarij là một cơn ác mộng với bất cứ ai xấu số gặp chúng trên bán đảo Ả Rập. Ismail ibn Kathir, một học giả Hồi giáo thế kỷ 14 đã đau khổ viết:

-Nếu chúng có đủ thực lực, cả thế gian sẽ chịu cảnh đoạ đày. Dù là trẻ con hay người lớn, nam hay nữ, cũng sẽ không thoát được nanh vuốt của bọn cực đoan này nếu chúng cho rằng họ có tội. Và tội lỗi đó chỉ có thể được uốn nắn bằng việc thảm sát.

Một học giả Hồi giáo khác tên Abu Bakr al-Ajurri cũng thở dài:

-Tự cổ chí kim, giới học giả chúng tôi chưa bao giờ phủ nhận một điều: Khawarij là lũ ác quỷ, nhân danh Thượng Đế và sứ giả Hoà Bình để tác oai tác quái, làm đủ mọi điều xằng bậy trời không dung đất không tha. Việc thờ phụng chẳng có ích gì cho chúng, thiện hay ác cũng chẳng nghĩa lý gì, bởi vì chúng tự suy diễn kinh Quran theo ý đồ riêng.

Thiên chúa giáo cũng từng có một thời kinh hoàng khi toà án dị giáo trở thành nỗi ám ảnh trường kỳ quét khắp châu Âu thời trung cổ. Họ lấy lời khai qua nhiều phương pháp tra tấn và cứu rỗi linh hồn kẻ phạm tội bằng cách thiêu sống. Những cái chết thương tâm có thể kể đến là thánh nữ nước Pháp Jean D'Arc, nhà thiên văn học nước Ý Giordano Bruno... Dù vậy sang kỷ nguyên hiện đại thì hoàn toàn chấm dứt. Thế nhưng dòng Hồi cực đoan Khawarij như một con rắn độc thâm hiểm trườn bò len lỏi khắp dòng chảy lịch sử nhân loại, ẩn hiện chờ thời để xuất hiện gieo rắc chết chóc cho loài người lần nữa.

Và nhà nước Hồi giáo ISIS (Islamic State of Iraq and Syria) là hiện thân hoàn hảo của Khawarij xa xưa. Mặc dù theo dòng Sunni nhưng cách hành xử của IS vô cùng tàn bạo, không khác gì dòng Hồi khát máu đã ám sát Ali 14 thế kỷ trước. Mục tiêu của IS là tái lập thời tinh khiết của đế chế Hồi giáo như ngày giáo chủ Muhammad còn sống, đặt dưới quyền cai trị của một Caliph và áp dụng luật Shariah hà khắc cổ đại. Hiện tại IS đã chiếm được một phần lãnh thổ của Iraq và Syria, nhưng lãnh thổ dự kiến của chúng còn to lớn hơn nhiều: cả Trung Đông. Chưa hết, IS đang lên kế hoạch huỷ diệt toàn bộ các di tích lịch sử không phù hợp với đức tin của chúng. UNESCO bất lực ngồi nhìn IS phá hoại 5 trên 6 di sản quan trọng của nhân loại ở Syria.

Hơn 1000 năm trước, Thiên chúa giáo mang gươm đao đánh nhau nảy lửa với Hồi giáo để giành giật thánh địa Jerusalem, thì hiện tại các chiến binh Thập Tự đã được thay bằng chiến đấu cơ và binh sĩ mang súng ống. Thiên chúa giáo Anh, Pháp, Úc, Mỹ, Nga, nay sát cánh cùng với Hồi giáo Thổ Nhĩ Kỳ, Ả Rập Saudi, Ả Rập thống nhất, để chống lại kẻ thù chung là Hồi giáo cực đoan. 

Ván cờ chính trị lần này khá giống trò chơi Ma Sói, bạn không biết ai là Sói và ai là Dân. Mỗi thế lực tham gia tại Syria bên cạnh việc tiêu diệt IS đều có mục đích riêng. Như Thổ Nhĩ Kỳ thì muốn tiêu diệt người Kurd, một dân tộc còn bất hạnh hơn cả Do Thái Israel vì đến tận bây giờ họ vẫn bị tứ tán khắp 4 nước và không có quốc gia riêng. Cũng như trong đám liên minh hỗn độn đó, không biết ai là kẻ đã tài trợ để IS hùng mạnh với đầy đủ đồ chơi hiện đại như xe tank, súng ống, thậm chí là cả thiết bị bay không người lái như vậy, ý đồ của hắn là gì?

Năm 2018 vừa đến nhưng bức tranh Trung Đông vẫn là những gam màu sáng tối khác nhau. Liên quân có thể tiêu diệt vĩnh viễn nhiều con người, nhưng liệu có đủ sức tiêu diệt tận gốc được một tư tưởng đáng sợ có tuổi đời hơn 1 thiên niên kỷ luôn chực chờ tái sinh không, đó mới là điều đáng bàn.

Lộc cũng chỉ biết tới đây thôi, những diễn biến về sau xin hạ hồi phân giải.

Từ khóa: 

lịch sử