Những điểm mạnh, điểm yếu của ngành ngoại giao Việt Nam?

NẾU cần chỉ ra một cách gọn nhất, ngắn nhất về chủ trương cốt lõi, tính chất chủ đạo của nền ngoại giao/tinh thần đối ngoại của Việt Nam từ xưa đến nay, được thời đương đại đúc rút, tiếp tục kế thừa và nâng cấp phát triển;

có lẽ, chỉ cần nêu đích danh 2 diễn ngôn/phương châm, hoặc gọi là 2 mục tiêu xuyên suốt..đều được, và đã đủ (chưa cần tới yếu tố thứ 3):

1. Việt Nam LÀ Bạn của các nước;

2. chủ trương ngoại giao của Việt Nam uyển chuyển, linh hoạt trong biểu tượng «chính sách ngoại giao Cây Tre».

Dùng 2 yếu tố trên để thẩm định xem, ở năm thứ 48 thống nhất đất nước sau hơn 4000 năm tạo dựng và gìn giữ bờ cõi, vươn ra thế giới, ngành/nền ngoại giao đã và sẽ tiếp tục đóng góp được gì cho Tổ Quốc Việt Nam. 

Trong 1O năm gần nhất, và hướng tới 3O năm trước mặt: thành tựu/hiệu quả là trội bật, HAY rác rưởi/hoang tưởng là mùi màu bao trùm ?

Thực tiễn sờ sờ khắp nơi, không gì có thể bẻ cong/ảo thuật/phủ lấp hoặc lái lèo, xàm biện nổi.

Ai ngại đọc mỏi mắt/mệt não, xin vui lòng lướt qua.

Ai cần đọc thêm, trân trọng mời: 

Đây là một câu hỏi hay. Nếu kể một vài ưu điểm của ngành ngoại giao đáng tự hào ta có thể kể đến:

1. Góp phần tăng cường quan hệ giữa các quốc gia: Ngoại giao giúp các quốc gia có thể tìm hiểu, hợp tác và phát triển quan hệ với nhau, từ đó giúp thúc đẩy sự phát triển kinh tế, văn hóa, đối ngoại và hòa bình.
2. Cải thiện hình ảnh quốc gia: Các nhân viên ngoại giao đóng vai trò quan trọng trong việc đại diện cho quốc gia mình tại các sự kiện quốc tế, đưa ra hình ảnh tích cực của đất nước và thúc đẩy tình hữu nghị, tôn trọng và đánh giá cao của cộng đồng quốc tế.
3. Giúp tạo ra các thỏa thuận và hiệp định quốc tế: Ngoại giao đóng vai trò quan trọng trong việc thảo luận và đàm phán các thỏa thuận quốc tế, từ đó giúp tạo ra các hiệp định kinh tế, hợp tác đối ngoại và hòa bình giữa các quốc gia.
4. Bảo vệ lợi ích quốc gia: Ngoại giao giúp bảo vệ lợi ích và quyền lợi của quốc gia trên trường quốc tế. Các nhân viên ngoại giao thường phải tham gia đàm phán, thuyết phục và tìm kiếm các lợi ích của quốc gia mình trong các thỏa thuận quốc tế.
5. Tạo ra cơ hội cho các công dân và doanh nghiệp của quốc gia: Ngoại giao có thể giúp tạo ra cơ hội cho các công dân và doanh nghiệp của quốc gia tham gia vào hoạt động đối ngoại và thương mại với các quốc gia khác, từ đó đem lại lợi ích kinh tế và đưa quốc gia của họ trở nên phát triển và giàu có hơn.
6. Tăng cường tầm nhìn và kiến thức đa dạng: Các nhân viên ngoại giao thường có cơ hội học hỏi và trải nghiệm với nhiều quốc gia và văn hóa khác nhau, từ đó giúp họ trở nên có tầm nhìn và kiến thức đa dạng hơn và có khả năng thích nghi với môi trường làm việc phức tạp.
7. Giúp thúc đẩy hòa bình và ổn định quốc tế: Ngoại giao đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết các xung đột và khủng hoảng quốc tế, từ đó giúp thúc đẩy hòa bình, ổn định và phát triển bền vững của các quốc gia và khu vực.
8. Đưa ra các chính sách và chiến lược đối ngoại: Ngoại giao giúp đưa ra các chính sách và chiến lược đối ngoại phù hợp với lợi ích và nhu cầu của quốc gia, từ đó giúp quốc gia có thể tăng cường quan hệ đối ngoại, phát triển kinh tế và định vị trong cộng đồng quốc tế.

9. Nâng cao uy tín và tầm ảnh hưởng của quốc gia: Ngoại giao có thể giúp nâng cao uy tín và tầm ảnh hưởng của quốc gia trên trường quốc tế, từ đó giúp quốc gia có khả năng tham gia vào các tổ chức quốc tế và thúc đẩy các hoạt động đối ngoại.

   10. Cung cấp thông tin và phân tích đối ngoại: Ngoại giao cung cấp thông tin và phân tích đối ngoại cho các quyết định chính trị và kinh tế của quốc gia, từ đó giúp quốc gia có thể đưa ra các quyết định thông minh và hiệu quả hơn trong quản lý và phát triển quốc gia.

   

   Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng

   Ảnh tư liệu: Lâm Khánh/TTXVN

Mặc dù ngành ngoại giao có nhiều ưu điểm như cung cấp một phương tiện để giải quyết các vấn đề quốc tế, tăng cường quan hệ giữa các quốc gia và thúc đẩy hòa bình và sự ổn định thế giới, nhưng nó cũng có một số nhược điểm sau:

1. Sự cạnh tranh gay gắt: Ngành ngoại giao là một lĩnh vực cạnh tranh gay gắt, đòi hỏi người làm việc phải có khả năng đàm phán, thuyết phục và thực hiện những quyết định khó khăn. Những ai làm việc trong ngành ngoại giao phải có khả năng thích nghi với những tình huống bất định và áp lực cao.
2. Vấn đề ngôn ngữ và văn hóa: Ngành ngoại giao đòi hỏi người làm việc phải có khả năng giao tiếp một cách hiệu quả với người nước ngoài, đặc biệt là về mặt ngôn ngữ và văn hóa. Vấn đề này có thể là một thách thức đối với những người không thành thạo ngoại ngữ hoặc không có hiểu biết về văn hóa của đối tác.
3. Có nhiều rủi ro và khó đoán trước: Các vấn đề quốc tế có thể rất phức tạp và khó đoán trước. Một quyết định sai lầm có thể dẫn đến hậu quả lớn, vì vậy những người làm việc trong ngành ngoại giao phải có khả năng phân tích và đánh giá rủi ro để đưa ra những quyết định thông minh.
4. Có thể bị đe dọa an ninh: Những người làm việc trong ngành ngoại giao có thể bị đe dọa an ninh bởi các tổ chức khủng bố, tội phạm, hoặc các quốc gia thù địch. Vì vậy, các biện pháp an ninh và bảo vệ phải được đảm bảo để bảo vệ những người này.
5. Thường xuyên phải đi công tác: Các nhân viên ngoại giao thường xuyên phải đi công tác ở nước ngoài, đây là một thách thức đối với những người có gia đình và có cuộc sống ổn định tại quê nhà. 
6. Khó khăn trong việc đàm phán và thuyết phục: Một trong những nhược điểm lớn nhất của ngành ngoại giao là khó khăn trong việc đàm phán và thuyết phục. Đôi khi, các quốc gia có các lợi ích khác nhau và đôi khi khó để đạt được một thỏa thuận mà đáp ứng các lợi ích của cả hai bên.
7. Sự cạnh tranh giữa các quốc gia: Sự cạnh tranh giữa các quốc gia cũng là một nhược điểm của ngành ngoại giao. Mỗi quốc gia đều muốn đạt được lợi ích lớn nhất cho chính mình, điều này có thể dẫn đến sự cạnh tranh và đôi khi là xung đột giữa các quốc gia.
8. Sự khó khăn trong giải quyết các vấn đề đa dạng: Ngành ngoại giao còn đối mặt với sự khó khăn trong việc giải quyết các vấn đề đa dạng. Các vấn đề có thể bao gồm các vấn đề chính trị, kinh tế, an ninh, văn hóa và giáo dục, v.v. Để giải quyết những vấn đề này, ngành ngoại giao cần phải có một chiến lược và kế hoạch chặt chẽ. [tương tự ý 3 nhưng mở rộng vấn đề hiểu biết hơn]
9. Sự phụ thuộc vào tình hình chính trị: Ngành ngoại giao cũng có thể bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi tình hình chính trị trong nước và trên thế giới. Nếu có sự xáo trộn trong chính trị, ngành ngoại giao có thể gặp khó khăn trong việc đạt được các thỏa thuận và giải quyết các vấn đề đang đối mặt.
10. Sự khác biệt văn hóa: Ngành ngoại giao đòi hỏi các nhà ngoại giao phải có kiến thức sâu rộng về các nền văn hóa khác nhau, và phải biết cách tương tác và giao tiếp với những người có nền văn hóa khác nhau.
11. Sự phụ thuộc vào ngôn ngữ: Ngành ngoại giao yêu cầu các nhà ngoại giao phải có khả năng sử dụng nhiều ngôn ngữ khác nhau, điều này có thể là một thách thức đối với những người không có khả năng sử dụng nhiều ngôn ngữ. Biết càng nhiều ngôn ngữ là một lợi thế cho ngành ngoại giao.