"Dải băng Mobius" là gì, nó có liên quan gì đến du hành thời gian?

  1. Khoa học

Trong Avengers Endgame có 1 đoạn mà Iron Man trong phòng thí nghiệm du hành thời gian của mình, đã làm thí nghiệm với 1 thứ nhìn như hình dưới đây. Về sau này mình hỏi ra thì biết hình đó được gọi là "dải băng Mobius". Mọi người biết gì về vòng xoắn/dải băng này, tại sao nó lại liên quan đến du hành thời gian nhỉ? 🤔

https://cdn.noron.vn/2020/01/08/a89f221a06285f853e605d93f2204dea.jpg
https://cdn.noron.vn/2020/01/08/12a5edebe320d8be1317ba3aa27f98a9.jpg
Từ khóa: 

dải băng mobius

,

mobius strip

,

du hành thời gian

,

time travel

,

avengers endgame

,

khoa học

Đặc điểm của dải băng Mobius là khi bạn dùng bút vẽ một đường thẳng đi theo dải băng đến khi đụng lại điểm bắt đầu thì nét vẽ đã đi qua cả hai mặt của dải băng. Chuyện này làm các nhà hình học cảm thấy thú vị. Một tờ giấy, bạn gọi nó có 2 mặt, nhưng cái dải băng Mobius nhìn thì giống 2 mặt nhưng lại mang đặc điểm của một mặt mà thôi. Tạo cảm giác không gian 2 chiều bị rút về không gian 1 chiều.

Chuyện du hành thời gian thì mình nghĩ không có gì liên quan đến dải băng Mobius hết. Chỉ là người làm phim đưa vào cho nó có vẻ huyền bí một cách khoa học thôi. Một trong những lý do mà mình gọi các phim của Marvel là "thể loại giải trí rẻ tiền", là vì hàm lượng khoa học rất ít trong một bộ phim thuộc thể loại "khoa học viễn tưởng". Phim End Game này cũng vậy, họ chỉ "làm màu" khi đưa hình ảnh dải băng Mobius vào thôi.

Trả lời

Đặc điểm của dải băng Mobius là khi bạn dùng bút vẽ một đường thẳng đi theo dải băng đến khi đụng lại điểm bắt đầu thì nét vẽ đã đi qua cả hai mặt của dải băng. Chuyện này làm các nhà hình học cảm thấy thú vị. Một tờ giấy, bạn gọi nó có 2 mặt, nhưng cái dải băng Mobius nhìn thì giống 2 mặt nhưng lại mang đặc điểm của một mặt mà thôi. Tạo cảm giác không gian 2 chiều bị rút về không gian 1 chiều.

Chuyện du hành thời gian thì mình nghĩ không có gì liên quan đến dải băng Mobius hết. Chỉ là người làm phim đưa vào cho nó có vẻ huyền bí một cách khoa học thôi. Một trong những lý do mà mình gọi các phim của Marvel là "thể loại giải trí rẻ tiền", là vì hàm lượng khoa học rất ít trong một bộ phim thuộc thể loại "khoa học viễn tưởng". Phim End Game này cũng vậy, họ chỉ "làm màu" khi đưa hình ảnh dải băng Mobius vào thôi.

1. Dải băng Mobius là gì?

  • Dải Mobius hay còn gọi là mặt Mobius- được đặt tên theo nhà toán học và nhà thiên văn học August Ferdinand Mobius, người đã đưa ra ý tưởng vào tháng 9 năm 1858.
  • Dải Mobius có thể dễ dàng được tạo ra bằng cách dùng một dải giấy và cho xoắn một nửa và sau đó dán hai đầu của dải với nhau để tạo thành một vòng. Tùy vào chiều xoay mà ta có 2 loại mặt Mobius: mặt Mobius thuận chiều và ngược chiều kim đồng hồ.

https://cdn.noron.vn/2022/04/25/8977258362202008-1650902440.png

Lúc đầu chỉ như một trò chơi vì xuất xứ từ một dải băng giấy (do Mobius công bố) được dán dính hai đầu sau khi lật ngược một đầu từ 1 đến 2 lần, về sau trở thành công thức toán và được áp dụng rất nhiều lĩnh vực trong đời sống.

2. Những tính chất đặc biệt của dải băng Mobius

Dải Mobius có một số tính chất đặc biệt như sau:

  • Nếu vẽ một đường bắt đầu từ 1 điểm ở giữa dải Mobius sẽ gặp lại chính nó nhưng ở phía bên kia dải này. Nếu tiếp tục đường vẽ sẽ gặp lại điểm bắt đầu và nó sẽ có đội dài gấp 2 lần chiều dài của dải ban đầu. Đường cong này liên tục duy nhất chứng tỏ rằng các dải Mobius chỉ có một biên.
  • Nếu cắt một dải Mobius dọc theo đường chính giữa sẽ cho ta một dải dài với đầy đủ 2 xoắn, chứ không phải là hai dải riêng biệt như ta nghĩ, kết quả là dải vừa tạo ra không còn là một dải Mobius. Điều này xảy ra bởi vì dải gốc chỉ có một cạnh nhưng cạnh này lại có chiều dài gấp đôi chiều dài của nó. Vết cắt tạo ra thêm 1 cạnh riêng biệt, mà một nửa của nó ở mỗi bên cây kéo, ta có được 1 dải mới dài hơn. Nếu cắt dải này dọc theo đường chính giữa của nó giống y như vậy lần nữa sẽ tạo ra hai dải quấn quanh nhau, đều có đầy đủ hai xoắn.
  • Nếu dải được cắt dọc theo chiều dài khoảng một phần ba cách từ các cạnh, nó sẽ tạo ra hai dải: Một dải Mobius nhỏ hơn - đó là dải nằm giữa, có chiều rộng bằng 1/3 và chiều dài tương tự như dải ban đầu. Còn lại là một dải dài hơn và có đầy đủ 2 xoắn - đây là dải nằm dọc suốt 2 cạnh của dải ban đầu, và nó bao gồm 1/3 chiều rộng và hai lần chiều dài của dải gốc.
  • Những dải tương tự khác có thể thu được bằng cách tương tự khi xoắn nó với số lần nửa vòng là hai hoặc nhiều hơn thay vì chỉ một lần như trước. Ví dụ, một dải với ba nửa xoắn, khi chia đôi theo chiều dọc, trở thành một dải gắn vào nhau tạo thành một nút chia ba. (Nếu nút thắt này được tách ra, dải được tạo thành bằng cách thêm vào 8 lần nửa xoắn sẽ tạo ra 1 nút thắt đơn.) Một dải với N nửa xoắn, khi bị chia đôi, trở thành một dải với N + 1 xoắn đầy đủ. Cho nó xoắn thêm và nối các đầu lại sẽ được hình gọi là vòng paradromic
  • Một dải với một số lẻ của nửa xoắn, chẳng hạn như dải Mobius, sẽ chỉ có một mặt và một biên. Một dải xoắn một số chẵn lần sẽ có hai mặt và hai biên.
  • Nếu một dải với một số lẻ của nửa xoắn được chia đôi bề rộng dọc theo chiều dài của nó, nó sẽ tạo ra một dải đơn dài hơn, với nhiều gấp hai lần nửa xoắn so với bản gốc. Ngược lại, nếu một dải với một số chẵn nửa xoắn được cắt một nửa dọc theo chiều dài, nó sẽ tạo ra hai dải móc vào nhau, đều có cùng số lần xoắn như bản gốc.

3. Dải băng Mobius có liên quan đến du hành thời gian?

Theo mình là

KHÔNG

. Bạn có thể lầm hiểu về sự liên quan ấy là do:
  • Phép ẩn dụ trong dải băng mobius được mô tả thông qua nhận thức của người thứ nhất và người thứ ba. Nhận thức của một người có thể thay đổi và khi bị thay đổi nó sẽ không thể trở lại nguyên bản nữa bởi vì nó sẽ có sự xuất hiện của nhân tố tác động đến sự thay đổi đó. Đơn giản dễ hiểu là một khi nhận thức của bạn bị một đối tượng khác tác động thì nó sẽ không thể như ban đầu được nữa và bạn sẽ thực hiện lại điều đó với một đối tượng khác trong hoàn cảnh tương tự.
  • Tương tự như dải băng mobius, đối với các mối quan hệ trong quá khứ của chúng ta đều có tác động đến các mối quan hệ hiện tại và tương lai của chúng ta. Có nghĩa là chúng ta sẽ vô hình chung đối xử với người thứ ba giống như cách người thứ nhất đã từng đối xử với chúng ta. Nếu một người có sự áp đặt, tác động đến tư tưởng của chúng ta và thay đổi quan điểm lẫn thế giới quan của chúng ta thì chúng ta sẽ có xu hướng thực hiện điều đó tương tự với người khác.
  • Cho một ví dụ dễ hiểu trong cuộc sống, nếu một thanh niên từ nhỏ hay bị bố đánh đập tàn nhẫn vì cho rằng đó mới là dạy dỗ chúng và tương lai khi thanh niên này lớn lên cũng ở vị trí tương tự đó bỗng nhiên anh ta cũng tỏ thái độ y hệt bố của anh ta lúc trước và đánh đập con cái mình
  • Có lẽ đó là khả năng di chuyển vô thời hạn trong một vòng lặp dọc theo dải Mobius làm cho một số người kết hợp dải Mobius với khái niệm vô tận. Có lẽ đó cũng là lý do tại sao biểu tượng vô cực giống với dải Mobius!

https://cdn.noron.vn/2022/04/25/8977258362202011-1650902522.jpg