Trình bày đôi nét về Văn hóa nhận thức về tự nhiên - vũ trụ của người Việt cổ.
kiến thức chung
- Lối tư duy, nhận thức thế giới theo lối phạm trù, các cặp đối lập tồn tại. Cặp đôi khởi nguồn và khái quát nhất là Âm - Dương --> hình thành vạn vật. VD: nóng - lạnh, ngày - đêm...
- Khái quát thành Tam tài, âm dương kết hợp, tạo thành mô hình tồn tại và bền vững trong xã hội. VD: không gian - thời gian - con người, cõi trời - cõi thế - cõi âm...
- Từ nhiều trạng thái có thể phát sinh thêm ví dụ: tĩnh - động tạo ra Vuông - tròn, từ nóng - lạnh tạo ra sáng - tối.
- Nền văn hóa nông nghiệp (âm) và nền văn hóa du mục (dương).
- Quan niệm vật nào trội hơn về cường độ thì là Dương, tuy nhiên, không có gì là thuần nhất, trong dương có âm và ngược lại.
- Âm dương và những yếu tố khác có sự chuyển hóa.
- Quan niêm nhận thức trong tính cách người Việt tạo thành những đặc điểm riêng: thích sự quân bình về âm dương, không thích sự thái quá, quan niệm về yếu tố dương phát triển, không có nhiều tư tưởng phát triển.

Diệu Thiên Tâm