Thời trang linh hoạt giới tính: Khi đàn ông tự tin mặc đồ họ thích
"Gender fluid” là một cụm từ được dùng trong các khái niệm về giới. Thời gian gần đây, thuật ngữ này còn được sử dụng khi nói đến phong cách ăn mặc và thể hiện bản thân mà không chịu ảnh hưởng bởi những quy chuẩn xã hội thông thường hay giới tính tự nhiên. Nhân tháng 6 Tự hào, hãy cùng mình tìm hiểu về phong cách thời trang phá tan mọi định kiến này nhé !
Tìm hiểu về “Gender fluid”
Bên cạnh các xu hướng tính dục như: Demisexual, Pansexual, hay Asexual,… thì Gender Fluid chính là sự chuyển đổi giữa hai khía cạnh nam tính và nữ tính, của cùng một người. Nghe thì dễ hiểu nhưng việc nhận biết lại khó vô cùng, nó không rõ ràng như việc hôm nay bạn có hứng mặc đồ màu trắng, hôm sau muốn đổi sang đồ màu đen. Nó có phần mơ hồ và nhập nhằng hơn.
Khi chúng ta được sinh ra, chúng ta được trao một giới tính dựa trên đặc điểm cụ thể của cơ thể. Nhưng giới tính trong nhận thức và giới tính do cơ thể quy định không nhất thiết phải đồng nhất với nhau. Đây là khi Gender Fluid xuất hiện.
Gender Fluid là một nhánh con của non-binary (phi nhị nguyên), là những người cảm thấy mình không thuộc về phổ nhị nguyên giới tính đơn thuần chỉ có nam - nữ như xã hội đã đề ra.
Lady Kitt, là một Drag King (chỉ những người nữ hóa trang thành nam giới, đối lập với drag queen là người nam hóa trang thành nữ giới) chia sẻ: “Mọi quy định và tiêu chuẩn mà xã hội đặt ra có chăng chỉ là để tham khảo mà thôi. Bản thân ta có quyền lựa chọn định hướng giới tính của chúng ta”.
Thật vậy, trong xã hội hiện nay vẫn đầy rẫy những “khung đóng” về giới, điển hình như cách người ta “gắn mác” phụ nữ phải mềm yếu, đàn ông phải mạnh mẽ, đàn bà ở nhà chăm lo, đàn ông ra ngoài kiếm tiền, đàn ông không nên trang điểm, phụ nữ phải biết làm đẹp chính mình,… Và gender-fluid là những người có khái niệm và nhận thức về giới đi ngược lại với những “khung đóng” này.
Phong cách “Gender fluid” - Thời trang linh hoạt giới tính
Thời trang linh hoạt giới (gender fluid fashion) ra đời với mục đích tái định nghĩa những áp đặt của số đông về phong cách ăn mặc và những item thời trang chỉ nên phục vụ một giới tính cố định. Tới tận bây giờ, mọi người trong xã hội vẫn có quy định rạch ròi giữa việc quần áo dành cho nam và quần áo dành cho nữ. Giống như các trường học ở Việt Nam, học sinh nam sẽ mặc quần áo, học sinh nữ sẽ mặc chân váy hoặc áo dài. Nhưng đối với phong cách thời trang linh hoạt giới tính thì sẽ không có sự phân biệt như vậy nữa. Nó đơn giản toàn bộ chúng được gói gọn bằng cụm từ ‘quần áo’. Phong cách thời trang này ra đời với mục đích tái định nghĩa những áp đặt của số đông về phong cách ăn mặc và những item thời trang chỉ nên phục vụ một giới tính cố định.
Trên thực tế, thời trang phi giới tính đã tồn tại từ hàng nghìn năm trước đây khi giày cao gót ban đầu được thiết kế cho nam giới hay Yves Saint Laurent nổi tiếng là người khuyến khích phụ nữ mặc quần tây và gây chấn động làng mốt với bộ suit nữ Le Smoking vào năm 1966. Khái niệm này vốn không hề mới, và những người thuộc cộng đồng “gender fluid” cũng đã xuất hiện từ rất lâu.
Thời trang linh hoạt giới đã mở rộng nhận thức của số đông về khoảng cách giới tính, làm mờ đi những sự điều khiển mà định dạng giới áp đặt lên thời trang. Nam phải mặc màu xanh và nữ phải mặc màu hồng – một khuôn mẫu quen thuộc, tới năm 2021, hầu như không còn người trẻ nào giữ lại lối suy nghĩ lạc hậu này. Thời trang đã có những bài học về vấn đề phân biệt giới tính khi những phong trào vì quyền bình đẳng của cộng đồng LGBTQ+ được mở rộng mỗi ngày.
Phong cách thời trang này cũng đồng thời ủng hộ người mặc nhận diện bản thân hoặc tự bắt đầu những bước đầu tiên trả lời câu hỏi: tôi là ai. Việc có được sự tự do trong thời trang thậm chí khiến số đông bạo dạn hơn trong suy nghĩ thời trang nên có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc sống của họ. Giờ đây, đối với những người không muốn đặt bản thân vào một bản thể giới tính hay phong cách nào không phải họ, thời trang sẽ trao cho họ quyền lợi được thể hiện chính mình trước nhất.
Ngành công nghiệp thời trang linh hoạt giới tính ngày nay phục vụ nhiều nhất cho thế hệ trẻ, tôn vinh sự đa dạng về giới tính. Một nghiên cứu năm 2018 của The Advocate cho thấy 33% những người trong Thế hệ Z xác nhận mình là người dị tính, con số cao nhất so với bất kỳ thế hệ nào. Một tìm kiếm nhanh trên ứng dụng xem video mạng xã hội, Gen-Z bắt đầu gắn thẻ bằng # cho đa giới tính có gần 10.000 lượt xem và vẫn đang tiếp tục tăng lên. Trên Instagram, hashtag có hơn 1.000.000 thẻ.
Phá bỏ mọi quy chuẩn về quần áo nam - nữ
Những người thuộc về gender-fluid không giới hạn phong cách của mình trong một khái niệm giới tính nào, họ dạo bước qua lại giữa tủ đồ của nam và nữ theo một cách ngẫu hứng, để tìm ra bản phối trang phục bất ngờ nhất của mình. Nếu unisex chỉ che giấu giới tính dưới những bộ quần áo rộng thùng thình và bảng màu tối giản thì gender-fluid thúc đẩy tính nam và nữ chạm đến đỉnh điểm để mê hoặc những tâm hồn nghệ thuật.
Nhiều item trung tính đã xuất hiện từ lâu và đang làm rất tốt trong việc đưa ra nhiều lựa chọn hơn cho người mua, tuy nhiên, thực tế đã chứng minh rằng item thời trang trung tính và phong cách unisex hầu như luôn thiếu đi sự góp mặt của loạt sản phẩm thời trang thuần nữ tính (quần short ngắn, giày cao gót, phụ kiện cầu kì, chân váy và đầm).
Điều này vô tình củng cố quan điểm nam giới không thể và cũng không nên mặc những item nữ tính, ngay cả khi họ muốn thể hiện cái tôi trong những trang phục này. Gender – neutral không có nghĩa là “không được có bất kỳ sự nữ tính truyền thống” nào, tuy nhiên trang phục của nữ thường thấy hầu như chỉ dành cho nữ giới, nhưng đồ nam thì lại có thể dùng cho tất cả mọi người. Điều này cho thấy sự mâu thuẫn trong tư duy về thời trang.
NTK Alessandro Michele của thương hiệu Gucci đã từng phát ngôn: "Phong cách thời trang phi giới tính muốn phá bỏ mối liên hệ quy chuẩn như đàn ông thì phải mặc quần, phụ nữ thì phải mặc váy. Giờ thì đàn ông mặc váy cũng có làm sao, còn phụ nữ mặc suit thì đâu chết ai? Đó chính là sự thoái bỏ nhị giới mà tôi muốn nói đến”. Vậy nên việc nam mặc đồ nữ hay nữ mặc đồ nam đã không còn là dị biệt, bởi lẽ “quần áo về cơ bản là phi giới tính”.
Cuộc cách mạng thời trang phi giới tính
Thế kỷ 21 đã chứng kiến một bước tiến dài với sự nhập cuộc của nhiều ngôi sao nhạc pop đình đám trên chặng đường xóa bỏ sự rạch ròi về giới tính trong thời trang. Những ngôi sao như Miley Cyrus, Billy Porter hay Lil Nas X, Harry Style…cũng thường xuất hiện trên thảm đỏ và trong các dự án của mình với phong cách không thể phân biệt khi giao thoa giữa sự mạnh mẽ cho nam và mềm mại cho nữ (theo quan niệm thông thường), đôi khi là làm quá. Cái giá phải trả cho sự khác biệt là những lời lăng mạ, chế giễu từ cộng đồng rộng lớn nhưng tất cả đều đã bước đầu thành công trong việc đưa nhận thức về gender-fluid lên một giai đoạn phát triển mới, trực diện dưới ánh đèn sân khấu và thoát khỏi nơi hậu trường của tiềm thức.
Đặc biệt là khi Harry Styles – chàng trai trong mộng của hàng triệu thiếu nữ liên tục xuất hiện trong các thiết kế điệu đà và “phù phiếm”, sự nam tính truyền thống đã được rẽ lối sang một hướng thật ngọt ngào và khiến Internet bùng nổ vô số cuộc tranh cãi. Sự thay đổi trong cách xuất hiện của Harry Styles cũng khiến cụm từ “gender fluid” được tìm kiếm rộng rãi hơn.
Nam ca sĩ cởi mở về việc phá vỡ định kiến, chia sẻ rằng anh thường mặc những gì anh cảm thấy đúng với bản thân mình. Tuy vấp phải khá nhiều ý kiến trái chiều về gu ăn mặc có phần “khác biệt” của mình, song nam ca sĩ có vẻ chẳng mấy quan tâm. Harry Styles cho biết, với anh, không có gì nam tính hơn việc mặc lên người những bộ trang phục khiến bản thân tự tin – bất kể nó được liệt vào giới tính nào. “Phụ nữ phải mặc gì. Nam giới phải ăn diện ra sao. Điều đó không phải là thứ tôi quan tâm.” - Anh chia sẻ.
Cựu thành viên nhóm nhạc One Direction Harry Styles cũng được đọc giả của tạp chí GQ bình chọn là Người đàn ông phong cách nhất 2020. Với tư duy trang phá bỏ mọi giới hạn, Harry Style khẳng định đàn ông hoàn toàn có thể tự tin mặc món đồ mà họ thích.
Khi xã hội trở nên rộng mở hơn với các bản dạng giới và xu hướng tính dục khác nhau, phong cách thời trang này dần được thể hiện trong cuộc sống hàng ngày. Mark Bryan - một kỹ sư cơ khí ở Texas, một người đàn ông “thẳng” 100% đã thu hút sự chú ý khi đăng tải những hình ảnh bản thân trong trang phục hàng ngày với kiểu dáng “lai” đặc trưng: áo sơ mi truyền thống của nam giới kết hợp với váy bút chì và giày cao gót.
Rõ ràng, váy đầm và giày cao gót có thể dành cho tất cả mọi người. Chúng ta cần vẻ đẹp vượt qua các tiêu chuẩn và quy ước của hiện tại khi nỗ lực mang đến bình đẳng giới cho tất cả mọi người.
Thời trang linh hoạt giới tính tại Việt Nam
Sự xuất hiện của "gender fluid" trong địa hạt thời trang đã phá bỏ ranh giới định kiến trang phục giữa nam và nữ. Nhiều bạn trẻ cá tính đã không ngại thể hiện chất riêng qua phong cách thời trang này. Song, thời trang "gender fluid" được xem là lời tuyên ngôn của cộng đồng LGBTQ+ cũng như đại diện cho quan điểm "Thời trang không có ranh giới". Mọi người đều có quyền mưu cầu hạnh phúc thông qua cá tính và con người thật được trình diễn bằng những tầng vải mang trên người.
Tại Việt Nam, các nhà thiết kế trẻ đã thể hiện quan điểm của mình về “gender fluid” thông qua nhiều cách khác nhau. Trong đó không thể không nhắc đến nhà thiết kế Đắc Thắng với thương hiệu La Lune. Các thiết kế của La Lune không cần lý do để được xếp vào là menswear hay womenswear, nó là sự biến hóa trong cách phối hợp các trang phục, make up,… để tạo nên nét khác nhau của mỗi cá nhân mặc nó.
"Gender Fluid" giúp nền công nghiệp thời trang Việt Nam phát triển hiện đại hơn, thậm chí còn thay đổi tư duy, góc nhìn của xã hội về giới trẻ, đa dạng giới và sự biến hóa của thời trang. Tuy nhiên, vẫn còn đó những cá nhân “con sâu làm rầu nồi canh” thể hiện cái tôi quá lố và quên mất tính thẩm mỹ của thời trang. Những bạn trẻ yêu thích thời trang linh hoạt giới tính cần cân bằng giữa cái tôi và tính thẩm mỹ để từ đó xã hội sẽ có cái nhìn thoáng về phong cách này lẫn cộng đồng LGBTQ+.
Vậy nên, sự phát triển của thời trang linh hoạt giới tính kêu gọi tư duy cũng như góc nhìn đúng đắn của các tín đồ về phong cách này.
Lời kết
Thời trang vẫn luôn là phương tiện để chúng ta có thể phá bỏ những định kiến gây nên sự bất công và phân biệt đối xử. Nhưng bản thân nó cũng có những rào cản biến nó thành công cụ để xã hội đánh giá con người một cách phiến diện, theo những quan niệm cổ hủ.
Làn sóng đấu tranh cho sự đa dạng giới và bình đẳng giữa mọi người đang trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết với nỗ lực từ những cá nhân và thương hiệu khác nhau. Bởi cuối cùng thì váy là váy, son là son và quần là quần. Tất cả các bản dạng giới đều có thể tự do thể hiện với váy vóc, bèo nhún, suit hay cà vạt,…
Tặng bạn một chiếc nhạc của chàng ca sỹ tài năng Harry Style nhé ! Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này ^^ Hãy tương tác với mình ở dưới cmt nha !
Bài viết tham khảo các nguồn:
Nguyễn Thị Thu Hương