Hãy nêu nguyên tắc dạy học tác phẩm văn chương theo đặc trưng môn học?

  1. Kiến thức chung

Từ khóa: 

kiến thức chung

Nguyên tắc là những quy đinh bắt buộc phải thực hiện để đảm bảo tính khoa học, tính thống nhất sư phạm của một lĩnh vực hoạt động. Tùy theo mức độ nhận thức chính xác và phong phú về đối tượng khoa học cũng như cơ chế hoạt động của môn học trong mỗi giai đoạn và thời kỳ lịch sử, các nhà phương pháp lại đề ra những nguyên tắc dạy học không giống hệt nhau. Nguyên tắc dạy học tác phẩm văn chương theo đặc trưng môn học Nói như Nguyễn Khắc Phi: “Môn Ngữ văn trước hết là một môn thuộc nhóm khoa học xã hội, điều đó nói lên tầm quan trọng của nó trong việc giáo dục quan điểm, tư tưởng tình cảm cho học sinh. Môn ngữ văn còn là một môn học thuộc nhóm công cụ. Vị trí đó nói lên mối quan hệ giữa Ngữ văn và các môn khác… Sau cùng xét về một phương diện nào đó, môn Ngữ văn lại có quan hệ khá mật thiết với các môn thuộc nhóm nghệ thuật”. Trước đây, bộ phận chủ chốt của môn văn là dạy học tác phẩm văn chương (giảng văn). Mà tác phẩm văn chương lại được xây dựng bằng ngôn ngữ nghệ thuật, sáng tạo nên những hình tượng nghệ thuật về cuộc sống. Môn văn có đặc trưng khoa học với tư cách là môn học trong nhà trường. Môn Ngữ văn chứa đựng trong nó khoa học về sự hình thành, phát triển nền văn học dân tộc theo tiến trình nội tại của nó (văn học sử).Lý luận văn học là tri thức khái quát trừu tượng những phạm trù, bình diện và hiện tượng văn học. Trí thức về tác phẩm với đề tài, chủ đề, tư tưởng, kết cấu, cảm hứng sáng tác, giọng điệu, yếu tố nội dung, yếu tố hình thức và sự thống nhất biện chứng giữa chúng đề là những sự đúc kết khoa học mà thành. Phân môn Tập làm văn cũng yêu cầu về tính chính xác khoa học của lối diễn đạt, của bố cục dàn ý, của phương pháp tạo lập văn bản theo kiểu thống nhất. - Môn văn có đặc trưng tích hợp, trong đó tính tư tưởng, tính công cụ và tính nghệ thuật hòa nhập vào cả Văn học, Tiếng Việt và Làm văn: Đặc trưng nghệ thuật thể hiện trong sự sáng tạo theo quy luật cái đẹp ở trong cả ba phân môn về nội dung kiến thức và phương pháp vận dụng thực hành. Quan điểm tích hợp trong dạy học Ngữ văn tạo ra những kiến thức mới, kỹ năng mới, phương pháp mới mà từng phân môn không thể có. Môn văn còn có thể có đặc trưng giao tiếp mà tính chất đối thoại đều dựa vào công cụ ngôn ngữ: ngôn ngữ thông dụng trong xã hội, ngôn ngữ nghệ thuật trong tác phẩm văn chương, trong dạng thức nói năng và mô hình sử dụng tiếng Việt trong tập làm văn. Nếu quan niệm như vậy thì đặc trưng xã hội nhân văn với vấn đề cốt lõi là tôn trọng tính chủ thể của con người trong văn học và tính sáng tạo năng động trong hoạt động giao tiếp của chủ thể giáo viên và học sinh càng thêm rõ nét trong dạy học tác phẩm văn chương.
Trả lời
Nguyên tắc là những quy đinh bắt buộc phải thực hiện để đảm bảo tính khoa học, tính thống nhất sư phạm của một lĩnh vực hoạt động. Tùy theo mức độ nhận thức chính xác và phong phú về đối tượng khoa học cũng như cơ chế hoạt động của môn học trong mỗi giai đoạn và thời kỳ lịch sử, các nhà phương pháp lại đề ra những nguyên tắc dạy học không giống hệt nhau. Nguyên tắc dạy học tác phẩm văn chương theo đặc trưng môn học Nói như Nguyễn Khắc Phi: “Môn Ngữ văn trước hết là một môn thuộc nhóm khoa học xã hội, điều đó nói lên tầm quan trọng của nó trong việc giáo dục quan điểm, tư tưởng tình cảm cho học sinh. Môn ngữ văn còn là một môn học thuộc nhóm công cụ. Vị trí đó nói lên mối quan hệ giữa Ngữ văn và các môn khác… Sau cùng xét về một phương diện nào đó, môn Ngữ văn lại có quan hệ khá mật thiết với các môn thuộc nhóm nghệ thuật”. Trước đây, bộ phận chủ chốt của môn văn là dạy học tác phẩm văn chương (giảng văn). Mà tác phẩm văn chương lại được xây dựng bằng ngôn ngữ nghệ thuật, sáng tạo nên những hình tượng nghệ thuật về cuộc sống. Môn văn có đặc trưng khoa học với tư cách là môn học trong nhà trường. Môn Ngữ văn chứa đựng trong nó khoa học về sự hình thành, phát triển nền văn học dân tộc theo tiến trình nội tại của nó (văn học sử).Lý luận văn học là tri thức khái quát trừu tượng những phạm trù, bình diện và hiện tượng văn học. Trí thức về tác phẩm với đề tài, chủ đề, tư tưởng, kết cấu, cảm hứng sáng tác, giọng điệu, yếu tố nội dung, yếu tố hình thức và sự thống nhất biện chứng giữa chúng đề là những sự đúc kết khoa học mà thành. Phân môn Tập làm văn cũng yêu cầu về tính chính xác khoa học của lối diễn đạt, của bố cục dàn ý, của phương pháp tạo lập văn bản theo kiểu thống nhất. - Môn văn có đặc trưng tích hợp, trong đó tính tư tưởng, tính công cụ và tính nghệ thuật hòa nhập vào cả Văn học, Tiếng Việt và Làm văn: Đặc trưng nghệ thuật thể hiện trong sự sáng tạo theo quy luật cái đẹp ở trong cả ba phân môn về nội dung kiến thức và phương pháp vận dụng thực hành. Quan điểm tích hợp trong dạy học Ngữ văn tạo ra những kiến thức mới, kỹ năng mới, phương pháp mới mà từng phân môn không thể có. Môn văn còn có thể có đặc trưng giao tiếp mà tính chất đối thoại đều dựa vào công cụ ngôn ngữ: ngôn ngữ thông dụng trong xã hội, ngôn ngữ nghệ thuật trong tác phẩm văn chương, trong dạng thức nói năng và mô hình sử dụng tiếng Việt trong tập làm văn. Nếu quan niệm như vậy thì đặc trưng xã hội nhân văn với vấn đề cốt lõi là tôn trọng tính chủ thể của con người trong văn học và tính sáng tạo năng động trong hoạt động giao tiếp của chủ thể giáo viên và học sinh càng thêm rõ nét trong dạy học tác phẩm văn chương.