Vì sao con người không thể nhìn trực tiếp khi hàn kim loại?

  1. Kiến thức chung

Ngày bé, mình vẫn hay bị ba mẹ cảnh cáo: Không được nhìn trực tiếp khi người ta hàn kim loại vì sẽ bị tật ở mắt, cụ thể là mắt lé.

Liệu lí do trên thực sự đúng và có căn cứ hay không? Nếu không, vì sao chúng ta không thể nhìn trực tiếp khi hàn kim loại? 

Han kim loai
Từ khóa: 

kiến thức chung

Vì Ánh lửa hàn rất mạnh, trong ánh lửa hàn còn chứa nhiều: tạp chất độc, bụi sắt, gỉ sắt, các chất khí độc do quá trình nóng chảy kim loại sinh ra có thể làm hỏng mắt.

Trả lời

Vì Ánh lửa hàn rất mạnh, trong ánh lửa hàn còn chứa nhiều: tạp chất độc, bụi sắt, gỉ sắt, các chất khí độc do quá trình nóng chảy kim loại sinh ra có thể làm hỏng mắt.

Thật ra nó cũng gần giống với việc bạn nhìn trực tiếp vào mặt trời vậy. Có 2 thứ ảnh hưởng trực tiếp đến bạn:

  • Giống như Nguyễn Mai Hoàng có đề cập, do nguyên lý Hàn kim loại là đốt nóng để kim loại chảy ra và dính lại với nhau nên ánh sáng & nhiệt độ tại điểm tiếp xúc là cực kì cao nên việc bạn nhìn chằm chằm vào chổ hàn sẽ khiến mắt bị lóa tạm thời, ảnh hưởng đến việc nhìn của bạn. Con ngươi & võng mạc của con người cũng có cơ chế tự nheo mắt lại khi có ánh sáng quá lớn rọi thẳng vào mặt làm giảm khả năng quan sát sẽ khá nguy hiểm khi bạn đang làm việc trong môi trường cơ khí với nhiều máy móc xung quanh
  • Khi hàn các tia lửa bắn ra từ việc Hàn kim loại thật chất là "bá dơ" & bụi hàn (từ chuyên ngành của mấy anh thợ cơ khí) nó là hỗn hợp giữa thuốc nổ (có trong que hàn) & các mảnh vụn kim loại trong quá trình đốt nóng kim loại mà có nó sẽ văng ra. Nếu chẳng may bị bay vào mắt thì sẽ ảnh hưởng ko nhỏ đến võng mạc (viêm võng mạc, trầy xước & gây tổn thương mắt).

Không nên nhìn trực tiếp khi hàn kim loại là đúng, còn nhìn vào bị lé là sai.

Cơ sở khoa học là việc hàn kim loại dựa trên nguyên lý Hồ quang điện, nung nóng cục bộ 2 điểm trên 2 bộ phận kim loại để nối nó lại với nhau. Tại điểm tiếp xúc sẽ xảy ra 2 hiện tượng đặc trưng của hồ quang là Ánh sáng mạnh và nhiệt độ cao. Đặc điểm ánh sáng mạnh là nguyên nhân chủ yếu ảnh hướng đến mắt. Ánh sáng do hồ quang điện tạo ra vượt ngoài mức mắt thường có thể nhìn thấy, cụ thể là ánh sáng này có bước sóng dưới 380nm, nghĩa là ngang mức tia tử ngoại. Tia tử ngoại thì mang nhiều tính chất của sóng hơn, vì năng lượng của nó rất lớn, mà tia tử ngoại mang năng lượng lớn thì không chỉ gây hại cho mắt, mà còn gây hại cho toàn bộ cơ thể người (tương tự như giữa trưa tháng 9 ra phơi nắng ở Sài Gòn ấy). Nhưng rất may là năng lượng này cơ bản không đủ lớn để truyền đi xa như mặt trời, nên nó thường chỉ gây hại trực tiếp cho những người ở gần nó thôi (như người đứng hàn trực tiếp chẳng hạn). Còn nếu bạn đứng xa thì nguy hại đã giảm đi rất nhiều rồi.

Tóm lại, chúng ta vẫn có thể nhìn trực tiếp bằng mắt thường lúc hàn kim loại, nhưng đừng đứng quá gần (trên 10m và càng xa càng tốt). Nếu đứng gần mà nhìn trực tiếp thì mắt thường sẽ có cơ chế tự động nheo mắt hoặc nhắm mắt lại để tránh bị tổn thương (tương tự như khi bạn cố gắng nhìn trực tiếp lên mặt trời lúc giữa trưa ấy).

Các tác hại của việc nhìn trực tiếp hàn kim loại ở khoảng cách gần thì tương tự như tác hại khi chúng ta nhìn trực tiếp vào mặt trời lúc giữa trưa, do tác động của tia tử ngoại, các vấn đề về mắt trường gặp phải sẽ liên quan đến giác mạc, kết mạc và các phần phụ của nhãn cầu có thể bị thương, nếu bị thường xuyên sẽ dẫn đến viêm giác mạc do ánh sáng.

Việc ko nhìn trực tiếp vì vụn hàn và lóa mắt là phụ.

Chủ yếu là trong quá trình hàn, nhất là hàn hồ quang thì tia hồ quang phát ra rất nhiều tia cực tím. Đối với da thì tiếp xúc vài giây ko sao, nhưng đối với các tế bào võng mạc. Tia cực tím có tính hủy hoại rất lớn, gây giảm thị lực rất nhiều. Chưa kể phần ánh sáng cường độ lớn còn lại.

Do đó kính hàn thường màu đen để hấp thụ ánh sáng nhìn thấy và cũng phải là kính chuyên dụng có thể hấp thu đc tia cực tím chứ ko phải là kính nào cũng đc (mặc dù hầu hết thủy tinh thông thường đều hấp thụ tia cực tím).

Còn việc lé mắt thì mình nghĩ ko phải do hàn đâu. Nhưng lòa mắt thì có 😂😂

Tại vì khi hàn có các tia lửa và vụn sắt nhỏ sẽ văng ra. Nếu nhìn trực tiếp nó sẽ hại cho mắt của bạn do đó cần phải mang kính và mặt nạ
Bổ sung thêm là nên dùng mặt nạ chứ kính đen không đủ nhé, vì nóng quá gây tróc da mặt nữa

Cá nhân mình thấy có vấn đề gì đâu nhỉ, người trực tiếp hàn ko được nhìn trực tiếp vào vì tia lửa bắn ra rất mạnh, khói, bụi, khí độc bốc ra có thể gây hại cho mắt nếu tiếp xúc trực tiếp. Còn bạn chỉ đứng xa xa nhìn thì hẳn là chẳng làm sao cả.