TRÍ TUỆ KINH DOANH THỰC CHIẾN VÀ LÝ THUYẾT TRÒ CHƠI (game theory)

Bài học 1: Chiến lược "Đại dương xanh" trong kinh doanh

Chiến lược "Đai dương xanh" là một chiến lược phát triển và mở rộng một thị trường trong đó không có cạnh tranh hoặc sự cạnh tranh là không cần thiết mà các công ty có thể khám phá và khai thác. Có thể dễ nhận thấy Chiến lược Đại dương xanh có những đặc điểm sau:

1. Không cạnh tranh trong khoảng thị trường đang tồn tại, Chiến lược xanh tạo ra một thị trường không có cạnh tranh.
2. Không đánh bại đối thủ cạnh tranh mà làm cho cạnh tranh không còn hoặc trở nên không cần thiết.
3. Không chú trọng khai thác các nhu cầu hiện có, tập trung vào việc tạo ra và giành lấy các nhu cầu mới.
4. Không cố gắng để cân bằng giá trị/ chi phí mà chuyển hướng sang phá vỡ cân bằng giá trị/chi phí.
5. Không đặt toàn bộ hoạt động của công ty trong việc theo đuổi sự khác biệt hoặc theo đuổi chi phí thấp. Chiến lược xanh đặt toàn bộ hoạt động của công ty trong chiến lược: vừa theo đuổi sự khác biệt, đồng thời vừa theo đuổi chi phí thấp.. 

Bài học 11: 15 lời khuyên đối nhân xử thế để cả đời được lợi

Một danh nhân triết học từng nói: “Thói quen thực sự là một loại sức mạnh vừa ngoan cường lại to lớn. Nó có thể làm chúa tể cuộc đời của con người. Cho nên, ai cũng cần phải thông qua giáo dục mà bồi dưỡng nên một loại thói quen tốt đẹp.” Vì vậy, hãy nhớ kỹ 15 lời khuyên về nguyên tắc đối nhân xử thế dưới đây để cả đời được lợi! 

Bài học 10: Biến không có thành có

Cuộc CMCN 4.0 không chỉ cần những kiến thức mới mà cần cả những tư duy sáng tạo. Sự phát triển vượt bậc của công nghệ cùng với xu thế toàn cầu hóa ngày càng rõ nét đã làm cho mức độ cạnh tranh trong mọi lĩnh vực, ngành nghề trở nên khốc liệt hơn bao giờ hết. Các ví dụ điểm hình như sau:

• Uber/Grab chỉ là một phần mềm. Họ không sở hữu chiếc xe nào, nhưng họ là các công ty taxi lớn nhất thế giới.
  Airbnb hiện tại là khách sạn lớn nhất thế giới, dù họ chẳng sở hữu bất kỳ khách sạn hữu hình nào.
• Airbnb hiện tại là khách sạn lớn nhất thế giới, dù họ chẳng sở hữu bất kỳ khách sạn hữu hình nào. 

Bài học 9: Biến thế yếu thành thế mạnh

Trong một thế giới hoàn hảo, bạn tưởng tượng mình là một người toàn tài, xuất sắc với mọi kỹ năng, có một sự nghiệp kinh doanh thành đạt và một cuộc sống thành công. Lý tưởng hơn nữa, bạn có một mái tóc tuyệt vời, một cơ thể săn chắc và một tấm vé số trúng giải độc đắc trong túi áo.

Nơi chúng ta đang sống lại là một thế giới không hoàn hảo, nơi bạn chỉ giỏi một vài thứ, giỏi hơn người khác một chút, và kém ở những kỹ năng cực kỳ quan trọng. Nếu bạn là một doanh nhân, điều này nghe còn chán nản hơn vì bạn muốn giỏi mọi thứ. Tệ hơn nữa, bạn còn nghĩ rằng mình nhất định phải xuất sắc mọi thứ vì bạn là người duy nhất có thể đưa doanh nghiệp đến thành công. Thực tế là bạn không giỏi mọi thứ, và không ai có thể giỏi mọi thứ.

Vậy bạn phải làm gì? Đây là cách để biến những nhược điểm của bạn thành lợi thế:

GIAI THOẠI

Thuyền cỏ mượn tên thời xưa

Gia Cát Lượng dành 2 ngày đầu chuẩn bị trong bí mật. Ông huy động 20 chiếc thuyền và bố trí 30 binh sĩ trên mỗi chiếc thuyền. Sau đó xếp quanh nhóm lính thật là các lính giả làm bằng rơm. Vào ngày thứ ba, ông đưa theo người bạn là Lỗ Túc và dẫn các tàu thuyền vượt sông Trường Giang tiến gần thủy trại quân Tào.

Sương mù dày đặc che phủ lòng sông, Gia Cát Lượng lệnh cho lính của mình hò hét và đánh trống trận. Hoảng sợ khi nghe tiếng hò hét và bị che lấp tầm mắt vì sương mù, quân Ngụy bắn tên ồ ạt về phía tiếng động phát ra. Tên bắn ra cắm tua tủa vào những lính rơm trên thuyền. Khi các lính rơm ở một phía bị găm đầy mũi tên, Gia Cát Lượng cho quay thuyền ngược lại để tiếp tục nhận tên.

Cuối cùng, sau khi ước lượng rằng đã lấy đủ 10 vạn mũi tên, Gia Cát Lượng ra lệnh các thuyền chở tên quay trở về

Tay không bắt giặc thời nay

Thời đại 4.0 hiện nay nổi lên các doanh nghiệp cá nhân bán hàng online đang không cần cửa hàng, không cần vốn, không cần cả hàng hóa vẫn bán được nhờ chỉ là trang fanpage cá nhân. Luồng quy trình rất đơn giản.

Đăng bán sản phẩm  ===> Có người mua hàng (Thanh toán) ===> Đặt mua sản phẩm trực tuyến ===> Đặt ship lấy sản phẩm cho người mua ( Thanh toán)

PHÂN TÍCH

Trong nhiều trường hợp chúng ta có thể không mạnh nhưng nhờ vào những cách làm tốt chúng ta vẫn có thể biến mình thành mạnh mẽ với các việc làm và hành động cụ thể.

Bài học 8: CÓ DŨNG KHÍ MỚI THÀNH CÔNG

Trong trò chơi, để giành thắng lợi hoàn toàn, chúng ta phải có dũng khí. 

Trên thảo nguyên mênh mông, vì tranh đoạt số thịt thừa của một con bò rừng được sư tử bỏ lại, một lũ sói đã xung đột với bầy linh cẩu. Mặc dù bầy linh cẩu chết rất nhiều con, nhưng do đông hơn bầy sói nên chúng cũng cắn chết rất nhiều con sói. Cuối cùng, chỉ còn lại con sói đầu đàn và năm con linh cẩu đối đầu nhau. Hiển nhiên, lực lượng hai bên rất chênh lệch, huống hồ chân của sói đầu đàn đã bị thương trong trận hỗn chiến. Cái chân sau lê lết trên đất đó trở thành gánh nặng vướng víu sói đầu đàn.

Lũ linh cẩu từng bước áp sát, thình lình, sói đầu đàn quay đầu cắn đứt cái chân bị thương của mình rồi nhào đến vồ con linh cẩu gần nhất, cắt đứt họng nó nhanh như điện xẹt. Bốn con linh cẩu còn lại kinh sợ trước hành động của sói đầu đàn, đều đứng chôn trân tại chỗ không dám tiến lên. Cuối cùng, bốn con linh cẩu đành lê tấm thân mỏi mệt, từng bước thất thểu tránh xa con sói đầu đàn đang hằm hè nhìn chúng.

PHÂN TÍCH

Trước hoành cảnh nguy hiểm, con sói đầu đàn đã biết hy sinh một cái chân để bảo toàn tính mạng, đó là một lựa chọn bất đắc dĩ nhưng cũng rất thông minh. Nhưng rất nhiều người trong chúng ta lại không có dũng khí và trí tuệ này nên thường rơi vào cạm bẫy “nguyên tắc cá sấu” (alligator principle).  

Bài học 7: TRÁNH SAI LẦM CHỒNG CHẤT

Một khi sai lầm đã xảy ra, việc chúng ta cần làm không phải là ân hận mà là xem xét việc từ bỏ để giảm thiểu tổn thất.

GIAI THOẠI 

Một người mẹ sai con cầm một cái bát to đi mua xì dầu. Cậu bé đến cửa hàng, trả người bán hai hào, xì dầu được đổ đầy bát, còn thừa ra một chút. Người bán xì dầu hỏi đứa trẻ:
– Cháu bé, còn chút xì dầu thừa này đổ vào đâu?
– Bác đổ xuống trôn bát cho cháu đi.
 Nói rồi cậu bé lật ngược bát xì dầu và dùng trôn bát đựng số xì dầu thừa. Xì dầu trong bát đổ tung tóe hết xuống đất, nhưng nó vẫn bưng chút xì dầu ở trôn bát về nhà.
Về đến nhà, người mẹ hỏi:
 – Con trai, hai hào chỉ mua được chừng này xì dầu thôi sao?
Cậu bé đắc ý nói:
– Bát đựng không hết nên con đựng số xì dầu còn lại ở trôn bát. Mẹ đừng lo, ở đây vẫn còn mà!
Nói xong, cậu bé lật ngược cái bát lại, chút xì dầu ở trôn bát cũng đổ xuống hết.

PHÂN TÍCH

Trên thực tế, rất nhiều người trong chúng ta đang đóng vai cậu bé này, dù đã phạm sai lầm nhưng vẫn không nhận ra và sửa chữa khiến sai lầm càng thêm chồng chất.        

Bài học 6: GIẢM BỚT CHI PHÍ CƠ HỘI CỦA LỰA CHỌN

GIAI THOẠI 

Giả sử có hai thùng táo: một thùng toàn quả tươi ngon, thùng kia do để lâu nên một số quả đã biến chất. Bạn nên ăn thùng nào trước, tức là ăn táo ngon hay táo hỏng trước?

Có hai cách ăn điển hình. Thứ nhất là ăn quả hỏng trước, gọt bỏ phần bị thối. Cách ăn này khiến bạn thường xuyên phải ăn táo hỏng, vì khi bạn ăn hết táo hỏng thì số táo tươi ngon cũng bị thối. Thứ hai là ăn những quả ngon nhất trước, sau đó đến quả dở hơn. Theo cách này, bạn thường không thể ăn hết toàn bộ số táo, vì khi ăn hết số táo ngon thì số táo hỏng không thể ăn được nữa, nhưng bù lại, bạn được ăn táo ngon, được thưởng thức hương vị táo tươi.

PHÂN TÍCH

Trong đời sống thực tế, đối với cơ hội bị từ bỏ, mỗi người sẽ có mong muốn và đánh giá khác nhau tùy thuộc vào phán đoán chủ quan của họ (chi phí cơ hội chủ quan). Cụ thể về vấn đề nên ăn loại táo nào trước, hai cách ăn đại diện cho hai loại quan niệm, hai loại phán đoán chủ quan về chi phí cơ hội. Phán đoán chủ quan của cách ăn thứ nhất là chi phí cơ hội của việc bị lãng phí lớn hơn chi phí cơ hội của việc thưởng thức táo ngon; phán đoán chủ quan của cách ăn thứ hai là chi phí cơ hội để thưởng thức táo ngon lớn hơn chi phí cơ hội của việc bị lãng phí.

Trong đời sống thường ngày, chúng ta thường xuyên phải đối mặt với lựa chọn “ăn quả táo nào trước”, vì thế cần tỉnh táo trong việc lựa chọn chi phí cơ hội.

Bài học 5: CÀNG ĐƠN GIẢN CÀNG TỐT

Trong trò chơi giữa chi phí và lợi ích nhận được, lựa chọn sự đơn giản vừa giúp bạn giảm chi phí vừa nâng cao sức sản xuất, tạo điều kiện để bạn gặt hái thành công. 

GIAI THOẠI

Một hôm, Einstein gặp một người bạn trên đường phố New York.   

– Có hề gì đâu? Dù sao ở New York cũng chẳng ai biết tôi – Einstein thủng thẳng nói. 

Mấy năm sau, họ lại tình cờ gặp nhau. Lúc này, Einstein đã tiếng tăm lẫy lừng, nhưng vẫn mặc chiếc áo khoác cũ kỹ ấy. Bạn ông lại khuyên ông mua một chiếc áo khoác mới. 

– Hà tất phải thế? – Einstein nói – Ở đây ai mà chẳng biết tôi.

Câu chuyện khuyên chúng ta lựa chọn sự đơn giản trong trò chơi giữa chi phí và lợi ích nhận được. Như vậy có thể giảm bớt chi phí, nâng cao sức sản xuất, giúp bạn dễ đạt được thành công hơn. Thử nghĩ xem, nếu trong đầu Einstein lúc nào cũng chỉ quan tâm tới những chuyện nên mặc áo khoác nào, nên gây ấn tượng với ai thì có thể ông đã chẳng phát minh ra thuyết tương đối!

Bài học 4: THOÁT KHỎI SỰ VƯỚNG VÍU CỦA CHI PHÍ CHÌM

Giai thoại

một bà mẹ bỏ ra 1.500 tệ mua đàn điện tử cho con. Nhưng đứa con vốn hiếu động, không thích học nhạc nên cây đàn điện tử đành xếp xó hứng bụi. Không lâu sau, bà mẹ nghe một đồng nghiệp nói có quen một thầy dạy nhạc giỏi xuất thân từ học viện âm nhạc nên lập tức mời người này làm gia sư. Lý do của bà rất đơn giản: Đàn đã mua rồi thì phải học, chi bằng mời một gia sư đến dạy, không thì phí cây đàn! Thế là mỗi tháng bà mẹ lại mất thêm 600 lệ phí gia sư, liên tục trong 6 tháng (tổng cộng 3.600 tệ) nhưng cuối cùng vẫn bỏ cuộc.

Vì không muốn lãng phí cây đàn điện tử 1.500 tệ, bà mẹ lại lãng phí thêm 3.600 tệ một cách vô ích.