Em trai của em đang muốn tương lai làm bảo mật giống anh, vậy bạn ấy nên theo trường đại học nào với chuyên ngành gì thế anh?

  1. An ninh mạng

  2. Nguyễn Mạnh Hùng

Từ khóa: 

an ninh mạng

,

chuyên gia bảo mật - an toàn thông tin

Chào bạn Sophie,

Cha ông ta có câu: "học thầy không tày học bạn". Tôi nghĩ câu nói này đúng trong trường hợp học và làm bảo mật CNTT.

Công nghệ thông tin là lĩnh vực có sự thay đổi kiến thức vô cùng nhanh. Dân IT trong nghề đều hiểu rằng nếu không update kiến thức sau 3-5, chúng tôi sẽ bị lỗi thời và khó cạnh tranh ở các vị trí công việc hấp dẫn. Một hệ thống CNTT sau 3-5 năm không update gần như không thể cạnh tranh và sẽ mất chỗ đứng trên thị trường. Lĩnh vực bảo mật còn khốc liệt hơn rất nhiều, chúng tôi bị áp lực phải update kiến thức hàng năm, thậm chí hàng tháng hoặc hàng tuần. Bởi vậy, các kiến thức học trên nhà trường mang tính chất cơ bản khó update thường xuyên để bắt kịp thay đổi của thế giới, đòi hỏi của thị trường. Muốn giỏi trong lĩnh vực bảo mật chúng ta cần chủ động học tập từ nhiều nguồn thay vì bị động học kiến thức, gói gọn khả năng học tập trong khuôn khổ nhà trường.

Bên cạnh đó, CNTT và bảo mật CNTT là một lĩnh vực rất rộng. Hình tượng người thầy trong ngành CNTT sẽ khác nhiều so với hình tượng người thầy trong các lĩnh vực truyền thống. Thay vì là một người "biết tất cả", là người truyền đạt kiến thức và chúng ta chỉ cần tiếp thu được 80-90% nội dung truyền đạt là hợp cách, người thầy trong lĩnh vực CNTT gần giống với người đồng hành, người dẫn dắt mà ở đó người thầy chỉ định hướng, chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ giải đáp các vướng mắc (nếu có thể, không phải tất cả). Người thầy chỉ là người dẫn chúng ta vào con đường còn đi được bao xa là tùy vào bản thân mỗi người. Trong quá trình học tập tại trường ĐHBK Hà Nội, đôi khi một số lĩnh vực tôi thấy các bạn học còn am hiểu và thông thạo hơn thầy cô.

Và cuối cùng, chúng ta đang ở trong kỷ nguyên Internet of thing. Các trường học, khóa học online sẽ dần dần lên ngôi và thay thế các trường học truyền thống. Để có thể làm việc, công tác tốt trong các công ty, tập đoàn lớn chúng ta có thể sẽ không cần các bằng đại học truyền thống nữa thay vì đó chúng ta có thể chỉ cần có các chứng chỉ chuyên môn. Ví dụ khi các bạn đã có chứng chỉ IELTS hoặc TOIEC các trường đại học sẽ không yêu cầu các bạn phải học tiếng Anh nữa. Tôi tin rằng, tương lai không xa một số chứng chỉ CNTT (An ninh bảo mật) uy tín sẽ có giá trị ngang bằng các bằng đại học về CNTT truyền thống. Bạn có thể phải mất 3-4 năm để hoàn thành 1 chương trình đào tạo đại học nhưng khi ra trường vẫn phải "đào tạo lại" để thích hợp với công việc của các công ty. Trong khi ở chiều ngược lại, bạn hoàn toàn có thể chỉ mất khoảng 1 năm để đạt 1 chứng chỉ CNTT uy tín và có thể làm việc, đảm nhiệm tốt các vị trí quan trọng trong các công ty, tập đoàn. Nhiều "hacker" nổi tiếng đôi khi không qua một trường lớp đào tạo chính thức nào. Do không theo học ai nên họ không bị bó buộc, giới hạn trong kiến thức của người truyền đạt. Họ trở thành thầy của chính mình và người thầy trong chuyên môn họ tự nghiên cứu.

Nói như vậy không có nghĩa là tôi phủ nhận chức năng của các trường đại học truyền thống. Những người có thể giỏi, thành đạt mà không qua trường lớp nào rất ít. Họ đều là những người có sự say mê, học tập và nghiên cứu có nguyên tắc, nghiêm túc. Trường đại học truyền thống cung cấp cơ sở kiến thức vứng chắc, cơ bản có tuyển chọn đảm bảo phần lớn chúng ta có thể học tập và làm việc tốt sau quá trình đào tạo. Đôi khi một số ngành CNTT cần kiến thức khoa học chuyên sâu như AI, Bigdata, giải thuật, khoa học máy tính chỉ có qua trường lớp đào tạo bài bản chúng ta mới có thể thành những người giỏi nhất.

Quay trở lại với câu hỏi của bạn, hiện nay ở VN có rất nhiều trường đại học đào tạo về CNTT. Một số trường đào tạo tốt mà tôi được biết (có thể không update do tôi cũng ra trường hơn 10 năm rồi) là: ĐHBK HN, ĐHBK HCM, Học viện kỹ thuật mật mã, FPT .... Chất lượng đào tạo các trường tôi nghĩ sẽ không chênh lệch nhiều như 10 năm trước nên em bạn có thể chọn trường phù hợp năng lực học tập mà không nhất thiết phải vào các trường top đầu. Dù học trường nào, đừng quên động viên em bạn chịu khó chủ động học trên mạng, học theo các giáo trình chứng chỉ chuyên sâu của từng ngành, học theo kinh nghiệm của bạn bè hoặc các đàn anh đi trước. Đó là cẩm nang vàng để thành công trong thời nay. Và nếu được, hãy tìm kiếm cơ hội du học. Ở VN, lĩnh vực bảo mật có rất nhiều hacker giỏi tầm thế giới, như gần đây các bạn chuyên gia ở Trung tâm An ninh mạng Viettel

đứng top trong cuộc thi an ninh mạng thế giới Pwn2Own
. Tuy nhiên, có một thực tế không thể phủ nhận các bạn được đào tạo ở nước ngoài về thường có tác phong, kiến thức vững hơn và thành đạt hơn các bạn đào tạo trong nước.

Hi vọng chia sẻ của tôi sẽ giúp bạn và em bạn không còn quá băn khoăn khi chọn trường đại học. Có rất nhiều con đường dẫn đến thành công, trường đại học chỉ là 1 phần nhỏ trong số đó. Nếu có thể hãy cho em bạn đọc thêm các câu hỏi khác trong session hỏi đáp này nhé. Tôi sẽ chia sẻ một số hacker có thể kiếm được 1 triệu đô ngay từ khi còn là tuổi teen.

Regards.

Trả lời

Chào bạn Sophie,

Cha ông ta có câu: "học thầy không tày học bạn". Tôi nghĩ câu nói này đúng trong trường hợp học và làm bảo mật CNTT.

Công nghệ thông tin là lĩnh vực có sự thay đổi kiến thức vô cùng nhanh. Dân IT trong nghề đều hiểu rằng nếu không update kiến thức sau 3-5, chúng tôi sẽ bị lỗi thời và khó cạnh tranh ở các vị trí công việc hấp dẫn. Một hệ thống CNTT sau 3-5 năm không update gần như không thể cạnh tranh và sẽ mất chỗ đứng trên thị trường. Lĩnh vực bảo mật còn khốc liệt hơn rất nhiều, chúng tôi bị áp lực phải update kiến thức hàng năm, thậm chí hàng tháng hoặc hàng tuần. Bởi vậy, các kiến thức học trên nhà trường mang tính chất cơ bản khó update thường xuyên để bắt kịp thay đổi của thế giới, đòi hỏi của thị trường. Muốn giỏi trong lĩnh vực bảo mật chúng ta cần chủ động học tập từ nhiều nguồn thay vì bị động học kiến thức, gói gọn khả năng học tập trong khuôn khổ nhà trường.

Bên cạnh đó, CNTT và bảo mật CNTT là một lĩnh vực rất rộng. Hình tượng người thầy trong ngành CNTT sẽ khác nhiều so với hình tượng người thầy trong các lĩnh vực truyền thống. Thay vì là một người "biết tất cả", là người truyền đạt kiến thức và chúng ta chỉ cần tiếp thu được 80-90% nội dung truyền đạt là hợp cách, người thầy trong lĩnh vực CNTT gần giống với người đồng hành, người dẫn dắt mà ở đó người thầy chỉ định hướng, chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ giải đáp các vướng mắc (nếu có thể, không phải tất cả). Người thầy chỉ là người dẫn chúng ta vào con đường còn đi được bao xa là tùy vào bản thân mỗi người. Trong quá trình học tập tại trường ĐHBK Hà Nội, đôi khi một số lĩnh vực tôi thấy các bạn học còn am hiểu và thông thạo hơn thầy cô.

Và cuối cùng, chúng ta đang ở trong kỷ nguyên Internet of thing. Các trường học, khóa học online sẽ dần dần lên ngôi và thay thế các trường học truyền thống. Để có thể làm việc, công tác tốt trong các công ty, tập đoàn lớn chúng ta có thể sẽ không cần các bằng đại học truyền thống nữa thay vì đó chúng ta có thể chỉ cần có các chứng chỉ chuyên môn. Ví dụ khi các bạn đã có chứng chỉ IELTS hoặc TOIEC các trường đại học sẽ không yêu cầu các bạn phải học tiếng Anh nữa. Tôi tin rằng, tương lai không xa một số chứng chỉ CNTT (An ninh bảo mật) uy tín sẽ có giá trị ngang bằng các bằng đại học về CNTT truyền thống. Bạn có thể phải mất 3-4 năm để hoàn thành 1 chương trình đào tạo đại học nhưng khi ra trường vẫn phải "đào tạo lại" để thích hợp với công việc của các công ty. Trong khi ở chiều ngược lại, bạn hoàn toàn có thể chỉ mất khoảng 1 năm để đạt 1 chứng chỉ CNTT uy tín và có thể làm việc, đảm nhiệm tốt các vị trí quan trọng trong các công ty, tập đoàn. Nhiều "hacker" nổi tiếng đôi khi không qua một trường lớp đào tạo chính thức nào. Do không theo học ai nên họ không bị bó buộc, giới hạn trong kiến thức của người truyền đạt. Họ trở thành thầy của chính mình và người thầy trong chuyên môn họ tự nghiên cứu.

Nói như vậy không có nghĩa là tôi phủ nhận chức năng của các trường đại học truyền thống. Những người có thể giỏi, thành đạt mà không qua trường lớp nào rất ít. Họ đều là những người có sự say mê, học tập và nghiên cứu có nguyên tắc, nghiêm túc. Trường đại học truyền thống cung cấp cơ sở kiến thức vứng chắc, cơ bản có tuyển chọn đảm bảo phần lớn chúng ta có thể học tập và làm việc tốt sau quá trình đào tạo. Đôi khi một số ngành CNTT cần kiến thức khoa học chuyên sâu như AI, Bigdata, giải thuật, khoa học máy tính chỉ có qua trường lớp đào tạo bài bản chúng ta mới có thể thành những người giỏi nhất.

Quay trở lại với câu hỏi của bạn, hiện nay ở VN có rất nhiều trường đại học đào tạo về CNTT. Một số trường đào tạo tốt mà tôi được biết (có thể không update do tôi cũng ra trường hơn 10 năm rồi) là: ĐHBK HN, ĐHBK HCM, Học viện kỹ thuật mật mã, FPT .... Chất lượng đào tạo các trường tôi nghĩ sẽ không chênh lệch nhiều như 10 năm trước nên em bạn có thể chọn trường phù hợp năng lực học tập mà không nhất thiết phải vào các trường top đầu. Dù học trường nào, đừng quên động viên em bạn chịu khó chủ động học trên mạng, học theo các giáo trình chứng chỉ chuyên sâu của từng ngành, học theo kinh nghiệm của bạn bè hoặc các đàn anh đi trước. Đó là cẩm nang vàng để thành công trong thời nay. Và nếu được, hãy tìm kiếm cơ hội du học. Ở VN, lĩnh vực bảo mật có rất nhiều hacker giỏi tầm thế giới, như gần đây các bạn chuyên gia ở Trung tâm An ninh mạng Viettel

đứng top trong cuộc thi an ninh mạng thế giới Pwn2Own
. Tuy nhiên, có một thực tế không thể phủ nhận các bạn được đào tạo ở nước ngoài về thường có tác phong, kiến thức vững hơn và thành đạt hơn các bạn đào tạo trong nước.

Hi vọng chia sẻ của tôi sẽ giúp bạn và em bạn không còn quá băn khoăn khi chọn trường đại học. Có rất nhiều con đường dẫn đến thành công, trường đại học chỉ là 1 phần nhỏ trong số đó. Nếu có thể hãy cho em bạn đọc thêm các câu hỏi khác trong session hỏi đáp này nhé. Tôi sẽ chia sẻ một số hacker có thể kiếm được 1 triệu đô ngay từ khi còn là tuổi teen.

Regards.