Trong lịch sử già hai nghìn sáu trăm năm, trải qua bao cuộc binh biến, Việt Nam được xem là dân tộc "kiên cường bất khuất" cùng có vô số anh hùng được nhắc tên. Thế nhưng chính sử vẫn chép lại những trường hợp vì nhiều lí do mà quay mũi giáo hàng giặc. Lại có những ngoại lệ cá biệt nhiều uẩn khúc như Lê Chiêu Thống, Chiêu Quốc Vương Trần Ích Tắc. Công tội, tài đức những người ấy như thế nào? Thực hư ra sao? Còn có trường hợp nào tương tự hay không? Kính mong bậc hữu tri khai ngộ.
Một tiêu chuẩn nữa để đánh giá, là họ đối xử với đồng bào mình như thế nào, cách đối xử đó có làm cho dân bất mãn vì họ ích kỷ tham lam, có làm cho dân yếu nhược không còn tinh thần, đoàn kết để hợp quần đối phó ngoại bang không...