Theo các bạn trách nhiệm cao có thể rèn luyện được không hay nó thuộc về tính cách con người.
Mình thuộc team luôn nghĩ ai cũng sẽ có trách nhiệm với việc mình nhận, nên mình dành rất nhiều niềm tin rằng con người ai cũng sẽ phải trách nhiệm & có tính cam kết với lời hứa của họ. Nếu người ta chưa làm được có thể do người ta chưa nhận thức được vai trò của họ để dành nỗ lực và trách nhiệm cao hơn. Vì vậy, mình luôn nghĩ hãy tạo ra không gian và thời gian để họ rèn luyện là đủ.
Gần đây, mình phát hiện mọi thứ không dễ dàng như mình nghĩ. Vài người nói với mình, trách nhiệm nó thuộc về tính cách, không phải ai cũng giống ai. Số lượng rèn luyện để có tính trách nhiệm cao là có nhưng khá hiếm.
Còn bạn, bạn nghĩ sao?
Theo mình thì "trách nhiệm" vừa là 1 loại tính cách bẩm sinh, vừa chịu ảnh hưởng từ môi trường sống xung quanh, lại vừa là 1 kỹ năng có thể đc phát triển qua thời gian và kinh nghiệm sống.
Vậy, tại sao nói "trách nhiệm" là 1 loại tính cách bẩm sinh? Trước hết, chúng ta cần phải nắm đc biểu hiện của 1 người có "trách nhiệm" là như thế nào. Một người có trách nhiệm là người có thể tạm thời gạt bỏ khỏi suy nghĩ và tâm trí của họ những thứ thú vị, những việc mang tính giải trí hoặc dễ dàng nhưng ko quan trọng (vd: lướt web, đọc các tin tức scandals, lướt facebook, cafe cà pháo, bar pub, v.v...) để tập trung thực hiện những công việc cần thiết hơn, khó khăn hơn, đòi hỏi ý chí và khả năng tự kiểm soát nhiều hơn (vd như viết comment trả lời câu hỏi của thớt đây, hehe).
Đại học Stanford ở Mỹ, vào đầu những năm 70, đã từng thực hiện 1 bài kiểm tra tâm lý, dựa trên khả năng trì hoãn khoái cảm, ở những đứa bé (đa phần thuộc độ tuổi dưới tiểu học). Họ dẫn đứa bé vào 1 căn phòng kín và đặt trong đó thật nhiều bánh kẹo, đứa bé nào kìm chế đc việc ăn kẹo, sẽ đc thưởng tiền. Những đứa bé nào trong bài kiểm tra đc thưởng càng nhiều tiền, thì về sau càng có khuynh hướng trở thành những người thành đạt, giàu có. Bài kiểm tra này về sau đã trở thành 1 nghiên cứu rất nổi tiếng ở Mỹ, đc gọi là Marshmallow Test.
Quay trở lại với vấn đề "trách nhiệm". Khi quan sát hệ thống cấp bậc và chức danh trong các công ty, tổ chức, tập đoàn, từ thấp đến cao: chẳng phải người nắm giữ chức danh càng cao, thì mức độ trách nhiệm họ phải gánh đối với công ty, tổ chức cũng càng lớn đó sao? Như vậy có thể kết luận: khả năng trì hoãn khoái cảm có vẻ tương ứng với tinh thần trách nhiệm của 1 người. Vậy ở những đứa bé dưới tuổi tiểu học, ai dạy chúng tinh thần trách nhiệm này!? Một số có thể đã đc dạy bảo bởi phụ huynh từ rất sớm, nhưng cá nhân mình ko tin rằng gia đình nào cũng như vậy.
Điều này dẫn đến luận điểm tiếp theo của mình: tinh thần trách nhiệm chịu ảnh hưởng từ gia cảnh và môi trường sống. Chuyện này thì mình nghĩ là quá rõ ràng. Gia đình nào càng úm và cưng chiều con cái, mọi chuyện lớn nhỏ đều thay chúng thực hiện, thì sau này khi trưởng thành, chúng khó có thể có đc thói quen nhận trách nhiệm.
Và luận điểm cuối cùng của mình là: tinh thần trách nhiệm có thể đc rèn luyện và gia tăng theo thời gian và kinh nghiệm sống. Đó là bởi vì sau khi bắt đầu bước vào guồng quay kim tiền và va chạm nhiều với xã hội, chúng ta dần dần nhận ra đc rằng nếu ko hoàn tất 1 nhiệm vụ nào đó, chúng ta sẽ phải lãnh 1 "hình phạt" thích đáng (vd: bị thầy cô hoặc sếp la, bị ghi tên vào sổ đầu bài, bị trừ lương, v.v...). Những trải nghiệm đó tạo ra cho tâm lý chúng ta cảm giác lo lắng và sợ hãi, khiến cho chúng ta phải tự thay đổi cách sống của mình.
Vậy làm thế nào để rèn luyện tinh thần trách nhiệm? Cá nhân mình nghĩ, trước tiên chúng ta phải học cách dám nhận trách nhiệm. Để làm đc điều đó đòi hỏi chúng ta 1 trong 2 thứ: 1) hiểu rõ đc tầm quan trọng của 1 việc dẫn đến nhận trách nhiệm thực hiện nó; hoặc 2) hiểu đc ích lợi mà "trách nhiệm" đó có thể mang lại cho chúng ta (1 kỹ năng mới, 1 số trải nghiệm mới, 1 tầm nhìn mới, v.v...). Và một khi chúng ta tạo ra đc thói quen dám nhận trách nhiệm như thế mỗi ngày, mỗi tuần...dần dần chúng ta sẽ trở thành 1 con-người-có-trách-nhiệm.
Đôi dòng bình luận. :)))